ترموستات ( به انگلیسی : Thermostat ) در واقع نوعی شیر یک طرفه در انتهای خروجی آب سیلندر است که توسط « دما » باز و بسته می شود ، موتور خودرو به دمایی نیاز دارد تا توسط آن بهتر کار کند و این دما توسط مایع خنک کننده یعنی آب رادیاتور فراهم می شود ؛موتور برای بهتر کار کردن نیاز به گرم شدن دارد و بدیهی است که اگر آب همیشه خنک باشد این دما را تهیه نمی کند ؛ به همین دلیل از ترموستات استفاده می کنند تا دما را کمی بالاتر ببرد ، ترموستات در زمان خنک بودن موتور ، بسته است و فقط زمانی باز می شود که مایع خنک کننده ( آب ) به قدر کافی داغ شده باشد.
با گرم شدن ترموستات ، دهانه ی آن باز می شود و آب به طرف رادیاتور رفته و خنک می شود ؛ دهانه آن زمانی که آب داغ است باز می ماند و با خنک شدن دمای آب دوباره بسته می شو دمای آب دوباره بالا رود ... اگر خراب شود و بسته بماند می تواند به موتور آسیب بزند ، چرا که آب دیگر برای خنک شدن به رادیاتور ارسال نمی شود و آب رادیاتور و موتور بیش از حد داغ می شوند ؛ به همین دلیل برخی از راننده ها و مکانیک ها ترموستات را مثلا در تابستان از موتور خارج می کنند تا آب به راحتی در موتور به گردش درآید.
یکی دیگر از فواید استفاده از ترموستات ، به دست آوردن حرارت کافی آب رادیاتور است که برای گرم نگه داشتن بخاری استفاده می شود ، چرا که این آب رادیاتور است که با ورود به رادیاتور بخاری باعث گرم شدن اتاق خودرو و شیشه ها می شود.
بر روی هر ترموستات عددی ثبت شده که نشانگر ظرفیت دمایی آن است ؛ برای مثال اگر عدد 75 ثبت شد یعنی با رسیدن به دمای 75 درجه باز می شود و این اعداد برای خودروهای متفاوت اعدادی مختلف مثلا 75 - 81 - 83 یا .... هستند.
می توان سالم بودن آن را مثلا با قراردادن آن در کتری آب جوش هم امتحان کرد که در این صورت باید ترموستات باز شود.
برای اطلاعات بیشتر می توانید به ویکیپدیا مراجعه کنید.